Dyrektorzy

Posążek jest zmniejszoną kopią antycznego, rzymskiego posągu cesarza Marka Aureliusza na koniu (wys. 424 cm) wykonanego z brązu złoconego w latach 166 -180, znajdującego się w Musei Capitolini. Cesarz przedstawiony został w konwencji reprezentacyjnego portretu oficjalnego. Siedzi na koniu idącym stępa, ubrany jest w tunikę i płaszcz (paludamentum). Ma wyciągniętą do przodu prawą rękę, gest ten oznacza uroczyste przemówienie cesarza do oddziałów wojskowych. Głowa Marka Aureliusza utrzymana jest w typie jego cesarskich portretów przedstawiających go o pociągłej, zamyślonej twarzy, okolonej brodą z wijących się pukli, z charakterystyczną fryzurą z masy skręconych na kształt ślimacznic loków opadających na czoło i skronie. Przypuszcza się, że posąg stał w X w. na Placu Laterańskim w Rzymie. W 1538 r. z inicjatywy papieża Pawła III został przeniesiony na Plac Kapitoliński i ustawiony na cokole zaprojektowanym przez Michała Anioła. W 1981 r. został przeniesiony do Musei Capitolini, a na jego miejscu ustawiono jego współczesną kopię. Jest jedynym kompletnie zachowanym antycznym posągiem konnym. Zainteresowanie tym dziełem widoczne było w całej epoce nowożytnej. Popularne były jego małe kopie wykonywane w brązie, gipsie i na gemmach. Posąg był inspiracją dla wielu pomników konnych, m.in. pomnika księcia Józefa Poniatowskiego wykonanego przez Bertela Thorvaldsena w Warszawie. Twórcą łańcuckiego posążku jest Giuseppe Boschi urodzony w Rzymie około 1760r., zmarły po 1821 r. Znany jest z popularnych w XVIII w. statuetek z brązu, głównie kopii rzeźb antycznych. Posążek pochodzi ze zbiorów sztuki Tarnowskich w zamku w Dzikowie, skąd został przejęty przez muzeum w Łańcucie w 1950 r. Eksponowany jest na klatce schodowej prowadzącej na drugie piętro zamku.

Barbara Trojnar